Θερινό Σχολείο "Γλωσσική Τεχνολογία και Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες: μια νέα ερευνητική μεθοδολογία"

Άννα Βακαλοπούλου

Η Άννα Βακαλοπούλου κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Λεξικογραφία (Πανεπιστήμιο του Exeter, Ηνωμένο Βασίλειο). Ασχολείται επαγγελματικά με τη λεξικογραφία από το 1997. Είναι η συγγραφέας των βιβλίων Το πρώτο μου λεξικό για το Δημοτικό (2000, Πατάκης) και Ελληνοτουρκικό λεξικό για παιδιά (2004, Ελληνικά Γράμματα). Έχει σχεδιάσει και συγγράψει (είτε μόνη της είτε ως μέλος ομάδων) περισσότερα από είκοσι λεξικά: έντυπα, ηλεκτρονικά, μονόγλωσσα, δίγλωσσα, πολύγλωσσα, πολυτροπικά. Είναι μία από τις συγγραφείς του πρώτου ελληνικού εγχειριδίου λεξικογραφίας με τίτλο Λεξικογραφία για όλους. Εργάζεται στο ΙΕΛ / ΕΚ "Αθηνά" από το 1998 έχοντας συμμετάσχει σε διάφορα εθνικά και ευρωπαϊκά έργα. Ήταν επιστημονική υπεύθυνη / συντονίστρια από πλευράς ΙΕΛ στα έργα Deaf Port, e-miLang, LRC, καθώς και στην τριλογία των έργων Lingu@net Europa PLUS, Lingu@network και Lingu@net World Wide, τα οποία οδήγησαν στην ανάπτυξη του διαδικτυακού κέντρου γλωσσικών πόρων Lingu@net, που βραβεύτηκε ως ‘υποδειγματικό διαδικτυακό εκπαιδευτικό υλικό’ με το βραβείο MERLOT και με το Χρυσό Βραβείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Διά Βίου Μάθηση. Έχει πάρει μέρος στον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την επικαιροποίηση του ΕΘΕΓ, του πρώτου νεοελληνικού ηλεκτρονικού σώματος κειμένων που αναπτύχθηκε στην Ελλάδα.

 

Μαρία Γαβριηλίδου

Η Μαρία Γαβριηλίδου είναι γλωσσολόγος στο Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου / Ερευνητικό Κέντρο "Αθηνά". Το ερευνητικό της έργο εστιάζει στον σχεδιασμό και τη δημιουργία γλωσσικών πόρων (κειμενικών, λεξικών και εννοιολογικών πόρων) και τεχνολογιών επεξεργασίας τους, στον σχεδιασμό μοντέλων μεταδεδομένων για την περιγραφή τους και στον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και τη διαχείριση ψηφιακών ερευνητικών υποδομών γλωσσικών πόρων και τεχνολογιών. Έχει συντονίσει τη συμμετοχή του ΙΕΛ σε ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα σχετικά με γλωσσικούς πόρους και είναι Αναπληρώτρια Συντονίστρια της εθνικής υποδομής γλωσσικών πόρων, τεχνολογιών και υπηρεσιών CLARIN:EL (www.clarin.gr). Έχει διδάξει Υπολογιστική και Ηλεκτρονική Λεξικογραφία και Θεωρία Λεξικογραφίας σε Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών του ΕΚΠΑ, του ΕΜΠ και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει ασχοληθεί με τη σύνταξη έντυπων λεξικών, ηλεκτρονικών πολυμεσικών λεξικών και με την κατάρτιση εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της ελληνικής ως μητρικής. Έχει δημοσιεύσεις στους παραπάνω τομείς σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, επιστημονικά περιοδικά και βιβλία.

 

Τιτίκα Δημητρούλια

Η Τιτίκα Δημητρούλια είναι καθηγήτρια Θεωρίας και Πράξης της Μετάφρασης στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ, μεταφράστρια και κριτικός λογοτεχνίας. Διετέλεσε διευθύντρια της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (2017-2019). Είναι συντονίστρια γαλλοφωνίας ΑΠΘ (AUF), μέλος της Συντονιστικής και Επιστημονικής Επιτροπής του Ελληνικού Δικτύου Ορολογίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ιδρυτικό μέλος του Εργαστηρίου Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Σπουδών «ΨΗΦΙΣ» της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, του οποίου διετέλεσε η πρώτη διευθύντρια. Από το 2012 συντονίζει ερευνητικά προγράμματα στο πεδίο της Γλωσσικής Τεχνολογίας και των Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών και σήμερα το έργο Clarin-Απολλωνίς στο ΑΠΘ. Έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, μεταξύ των οποίων και το εγχειρίδιο Ψηφιακές λογοτεχνικές σπουδές (Κάλλιπος, 2015, σε συνεργασία με την Κ. Τικτοπούλου).

 

Πένυ Λαμπροπούλου

Η Πένυ Λαμπροπούλου είναι Υπολογιστικός Γλωσσολόγος με μεταπτυχιακό δίπλωμα (MSc) στη Μηχανική Μετάφραση (University of Manchester). Εργάζεται ως ΕΛΕ Α' στο Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου / ΕΚ "Αθηνά". Είναι ένα από τα συντονιστικά μέλη της ομάδα υποδομών διαμοιρασμού και αξιοποίησης γλωσσικών πόρων και τεχνολογιών (CLARIN:EL, European Language Grid, ELRC-SHARE, META-SHARE). Έχει την επιστημονική επίβλεψη του σχήματος μεταδεδομένων META-SHARE, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως στην τεκμηρίωση γλωσσικών πόρων με τη μορφή εφαρμοσμένων προφίλ. Παράλληλα ασχολείται με την υπολογιστική λεξικογραφία και ορολογία κι έχει συμμετάσχει στην κατάρτιση έντυπων και πολυμεσικών λεξικών για ανθρώπους χρήστες. Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται στον τομέα των Συνδεδεμένων Δεδομένων (Linked Data), με ιδιαίτερη έμφαση στους υποτομείς των οντολογιών και ταξινομιών τεκμηρίωσης, της αναπαράστασης νομικής πληροφορίας, και των μοντέλων αναπαράστασης λεξικής πληροφορίας.

 

Στέφανος Λουκόπουλος

O Στέφανος Λουκόπουλος είναι ιδρυτικό μέλος και διευθυντής της ΜΚΟ Vouliwatch. Έχει σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες (BA), Διεθνείς Σχέσεις (MA) και Ανάλυση & Επίλυση Διεθνών Συγκρούσεων (MA) στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Βέλγιο. Έχει εργασθεί επί σειρά ετών σε μη κυβερνητικούς οργανισμούς στο Λονδίνο και στις Βρυξέλλες καθώς επίσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι ιδρυτικό μέλος του διεθνούς δικτύου Parliamentwatch Network και έχει διατελέσει μέλος του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ. Το τελευταίο διάστημα δραστηριοποιείται ενεργά σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο στους τομείς της ανοικτής διακυβέρνησης, της πολιτικής διαφάνειας και του δικαιώματος πρόσβασης στη δημόσια πληροφορία.

 

Βασίλης Παπαβασιλείου

Ο Βασίλης Παπαβασιλείου είναι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός (ΕΜΠ, 1998) με μεταπτυχιακές σπουδές στη Γλωσσική Τεχνολογία («Στατιστική επεξεργασία του λογοτεχνικού ύφους με εφαρμογή στην αναγνώριση του συγγραφέα», ΕΜΠ & ΕΚΠΑ, 2000) και κάτοχος διδακτορικού τίτλου με αντικείμενο την επεξεργασία χειρόγραφων και πολυμεσικών δεδομένων (ΕΜΠ, 2010). Από το 1998, εργάζεται στο ΙΕΛ/Ε.Κ. “Αθηνά” ως συνεργαζόμενος ερευνητής, συμμετέχοντας σε πληθώρα αναπτυξιακών και ερευνητικών έργων. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν στα επιστημονικά πεδία της ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων με έμφαση στην ανάλυση εικόνων κειμένου, της μηχανικής μάθησης και της αναγνώρισης προτύπων με εφαρμογές στη γλωσσική τεχνολογία και ιδιαίτερα στη δημιουργία γλωσσικών πόρων. Έχει διδάξει Ποσοτική Ανάλυση Γλωσσικών Δεδομένων στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Γλωσσικής Τεχνολογίας του ΕΜΠ και του ΕΚΠΑ.

 

Κωνσταντίνα Παπανικολάου

Η Κωνσταντίνα Παπανικολάου είναι υπολογιστικός γλωσσολόγος και εργάζεται ως Senior μηχανικός Τεχνητής Νοημοσύνης στο πεδίο της κατανόησης φυσικής γλώσσας σε διαλογικά συστήματα και Team Leader μίας ομάδας μηχανικών στην εταιρεία Omilia Conversational Intelligence. Είναι κάτοχος MSc στη Γλωσσική Τεχνολογία, MA στη Διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας και απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών με κατεύθυνση Γλωσσολογίας. Ασχολείται με την Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας και την Αναλυτική Κειμένου. Έχει εμπειρία στην Εξαγωγή Πληροφορίας και τις Γνωσιακές Βάσεις Δεδομένων, και ειδικότερα στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη ηλεκτρονικών πόρων και εργαλείων για την Εξαγωγή Γεγονότων. Ως επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου του Ερευνητικού Κέντρου Καινοτομίας «Αθηνά» έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά και εθνικά έργα (Data4Impact, Xenophobia-EOX, ELRC, Citysense) στα πεδία της ανάκτησης και προσαρμογής γλωσσικών πόρων, της Εξαγωγής Πληροφορίας και των Υπολογιστικών Κοινωνικών Επιστημών.

 

Γιώργος Πετάσης

Ο Δρ. Γεώργιος Πετάσης είναι ερευνητής στο Ινστιτούτο Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στην μηχανική μάθηση για την επεξεργασία φυσικής γλώσσας από το τμήμα Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την επεξεργασία φυσικής γλώσσας, την μηχανική μάθηση, την αυτοματοποιημένη ανάπτυξη γλωσσικών πόρων, την εκμάθηση οντολογιών και την ανάπτυξη υποδομών/πλατφορμών επεξεργασίας φυσικής γλώσσας. Είναι ο δημιουργός της πλατφόρμας επεξεργασίας φυσικής γλώσσας «Έλλογον». Έχει εργαστεί σαν συνεργαζόμενος ερευνητής σε περισσότερα από 15 εθνικά και ευρωπαϊκά έργα, ενώ αποτελέσματα του ερευνητικού του έργου έχουν καταγράφει σε περισσότερες από 50 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά βιβλία, περιοδικά, και πρακτικά συνεδρίων, οι οποίες έχουν δεχθεί πλήθος ετεροαναφορών. Έχει διατελέσει μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Τεχνητής Νοημοσύνης, ενώ είναι και ο ιδρυτής της εταιρίας «Intellitech», η οποία ειδικεύεται στην επεξεργασία φυσικής γλώσσας. Τέλος έχει διατελέσει κριτής σε διεθνή περιοδικά και μέλος επιτροπών προγράμματος διεθνών συνεδρίων.

 

Στέλιος Πιπερίδης

Ο Στέλιος Πιπερίδης είναι υπεύθυνος του τμήματος Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας και Γλωσσικών Υποδομών του ΙΕΛ / ΕΚ "Αθηνά". Είναι Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΙΕΛ από το 2018 και Διευθυντής της Ερευνητικής Υποδομής CLARIN:EL από το 2016. Έχει διατελέσει Πρόεδρος του European Language Resources Association (ELRA), μέλος της Επιτροπής LREC, μέλος της διοικούσας επιτροπής των δικτύων FLaReNet και ΜΕΤΑ-ΝΕΤ και επιστημονικός υπεύθυνος των υποδομών META-SHARE και ELRC-SHARE. Έχει ηγηθεί της συμμετοχής του ΙΕΛ ως επιστημονικός υπεύθυνος σε περισσότερα από 35 ερευνητικά και αναπτυξιακά έργα στις περιοχές της επεξεργασίας φυσικής γλώσσας, επεξεργασίας μονο/πολύγλωσσης και πολυμεσικής πληροφορίας, καθώς επίσης και σε έργα γλωσσικών και ερευνητικών υποδομών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν στατιστικές και επαγωγικές μεθόδους στην επεξεργασία και κατανόηση φυσικής γλώσσας, γλωσσικούς πόρους και αυτόματη εξαγωγή γλωσσικής γνώσης, επεξεργασία πολυγλωσσικής πληροφορίας, μηχανικής μετάφρασης και φιλοσοφίας της γλώσσας. Έχει διδάξει Λογική, Εισαγωγή στο Λογικό Προγραμματισμό και Αρχιτεκτονικές Συστημάτων Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας σε μεταπτυχιακά προγράμματα Γλωσσικής Τεχνολογίας του ΕΜΠ και του ΕΚΠΑ.

 

Μαρία Ποντίκη

Η Μαρία Ποντίκη συνεργάζεται με το ΙΕΛ / ΕΚ "ΑΘΗΝΑ" από το 2012. Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στη Γλωσσολογία (Πανεπιστήμιο Κρήτης), κάτοχος MSc στη Γλωσσική Τεχνολογία («Τεχνογλωσσία», Διεπιστημονικό Διαπανεπιστημιακό ΠΜΣ του ΕΚΠΑ και του ΕΜΠ), MSc στην Ιστορικο-Συγκριτική και Βαλκανική Γλωσσολογία (ΑΠΘ) και απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στην περιοχή της αυτόματης ανάλυσης συναισθήματος και άποψης (aspect based sentiment analysis, opinion mining, emotion analysis, verbal aggression, hate speech), σε θέματα μοντελοποίησης και αναπαράστασης γνώσης, και γενικότερα στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη γλωσσικών πόρων και εφαρμογών για την αυτόματη εξαγωγή πληροφορίας από κείμενα. Συμμετέχει επίσης στη διοργάνωση ερευνητικών εργασιών στο πλαίσιο διεθνών διαγωνισμών/διοργανώσεων (SemEval-2014, SemEval-2015, SemEval-2016, IRSS13).

 

Κανέλλα Πουλή

Η Κανέλλα Πουλή είναι γλωσσολόγος με μεταπτυχιακές σπουδές στην Υπολογιστική Γλωσσολογία (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο) και εμπειρία στο συντονισμό δράσεων και στην διοργάνωση εκδηλώσεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Είναι επιστημονική συνεργάτης του ΙΕΛ/ΕΚ ΑΘΗΝΑ από το 2012 και έχει συμμετάσχει στα ακόλουθα ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα: QTLaunchPad, CEF-ELRC, FutureTDM, CRACKER, ISD, Clarin:EL και Apollonis. Αντικείμενο της εργασίας της είναι η ανάπτυξη και ο εμπλουτισμός αποθετηρίων γλωσσικών πόρων (σχεδιασμός, έλεγχος και βελτίωση των υποδομών γλωσσικής τεχνολογίας, συγκέντρωση και επεξεργασία γλωσσικών πόρων καθώς και βελτιστοποίηση σχημάτων μεταδεδομένων για την περιγραφή αυτών). Παράλληλα συμμετέχει στις δράσεις ενημέρωσης των χρηστών (εκπαιδευτικά σεμινάρια) καθώς και στη δημιουργία υποστηρικτικού υλικού (εγχειρίδια χρήσης).

 

Προκόπης Προκοπίδης

Ο Προκόπης Προκοπίδης εργάζεται ως υπολογιστικός γλωσσολόγος στο Τμήμα Φυσικής Γλώσσας και Εξαγωγής Γνώσης του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου / ΕΚ "Αθηνά" από το 1998. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Αγγλικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Παν. Αθηνών και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην Υπολογιστική Γλωσσολογία από το Παν. Του Essex. Έχει συμμετάσχει σε ελληνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα που σχετίζονται με την επεξεργασία φυσικής γλώσσας, την εξαγωγή πληροφορίας και τη δημιουργία γλωσσικών πόρων. Έχει συμβάλει στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη χειρωνακτικά επισημειωμένων γλωσσολογικών πόρων όπως το Greek Dependency Treebank, αλλά και εφαρμογών για την αυτόματη επισημείωση ελληνικών κειμένων σε διάφορα επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης. Εργασίες του έχουν παρουσιαστεί σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια και βιβλία.

 

Σωκράτης Σοφιανόπουλος

Ο Σωκράτης Σοφιανόπουλος αποφοίτησε από τη σχολή Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου από το Πανεπιστήμιο Heriot-Watt, Εδιμβούργο με αντικείμενο «Distributed and Multimedia Information Systems» (2003) και διδακτορικού τίτλου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το 2010 με αντικείμενο τη μοντελοποίηση γλώσσας για συστήματα μηχανικής μετάφρασης και την πολυκριτηριακή βελτιστοποίηση των παραμέτρων τους με χρήση εξελικτικών αλγορίθμων. Το 2005 εντάχθηκε ως συνεργαζόμενος ερευνητής στο Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την επεξεργασία φυσικής γλώσσας, με έμφαση στη μηχανική μετάφραση, τη μηχανική μάθηση, τους εξελικτικούς αλγόριθμους. Από το 2017 είναι συνεργαζόμενος λέκτορας στο Ελληνοαμερικανικό κολλέγιο, διδάσκοντας προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα στα αντικείμενα της μηχανικής μάθησης, βάσεων δεδομένων και αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού. Από το 2020 διδάσκει στο διιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) Γλωσσική Τεχνολογία του ΕΚΠΑ τα μαθήματα Προγραμματισμός για Γλωσσική Τεχνολογία Ι και Μηχανική Μετάφραση.